Luister hier naar de toelichting op de boerderij door Lucas De Man. Liever lezen? Dat kan onder het audiofragment.

Dan gaan we nu onze casus induiken. We hebben deze samengevat op de prachtige reliëfkaart die je voor je ziet. De afgelopen maanden hebben wij samengezeten met boeren, bouwers, natuur experts, bankiers en burgers uit de Peel om een casus uit te werken en het resultaat zie je voor je.  

De indeling in vogelvlucht
Je kijkt nu naar een boerderij van 43 hectare in de Peel die moet gaan vernatten. Van die 43 ha staan er 36 ha onder water. Wat je ziet van laag naar hoog is dat de boerderij gelegen is aan het water, dat is rivier de Soeloop die ook af en toe overstroomt. De bedding van de rivier heeft men verbreed en ontdiept waardoor het water minder snel wegloopt en de rivier breder komt te staan, mits het genoeg regent natuurlijk. Hier is ook het diepste waterpunt op de kaart, tussen de 40 en 120 cm. Wij zien hier een open nat natuurgebied waar riet en lisdodde vanzelf groeit en vogels kunnen broeden. En op bepaalde plekken kunnen mensen natuurinclusief wonen. De woningen staan op palen en zijn zelfvoorzienend. Voor meer informatie scan je de QR code bij de maquette van de biobased woning. 

Iets hoger zie je een gebied dat ongeveer 40 cm water bevat. Daarin kweken we lisdodde. Maar ook riet of wilgen zijn hier perfect geschikt voor.  

Dan links in een halve maan zie je de boerderij en het land eromheen dat we in het groot hebben uitgewerkt in de maquette rond deze kaart. De QR code bij de uitsnede kan je straks scannen en dan hoor of lees je er alles over. 

Bassins voor natte teelt
Boven de boerderij zie je dat er dijken zijn aangelegd om het water binnen vast te houden en zo een buffer en tegendrukgebied te vormen voor het grondwater in het Veengebied aan de andere kant van het kanaal. Door de dijken zijn er 3 bassins ontstaan die water vanuit de hemel of vanuit het kanaal kunnen ontvangen. Sommige van deze velden staan permanent onder water, andere af en toe. Ook hier kan je lisdodde kweken en eventueel na een paar jaar weer een ander gewas. In het meest linkse bassin kweken we eetbare waterplanten als watermunt, waterspinazie of witte waterkers. Wij laten hier verschillende opties zien voor wat je in de bassins kunt kweken, omdat vernatting vraagt om flexibiliteit. Je waterstanden zullen ook variëren en afhankelijk van je waterstand kan je kiezen voor andere gewassen.

De bassins kan je ook laten leeglopen zodat je de lisdodde makkelijker kan oogsten. Via de dijken kan je makkelijk bij de bassins komen met een vrachtwagen om de oogst in te laden. De lisdodde die bij de velden naast de rivier staat kan je oogsten met een kleine machine op rupsbanden. Dat duurt wat langer maar dan maak je niets kapot in het veld.

Op het hoogst gelegen gebied, boven en onderaan de kaart is er aan beide kanten natuurgebied met hoog- en laagveenbossen die we op natuurlijke wijze laten aangroeien. 

Multifunctionele boerderij
Wat je op deze kaart al goed ziet is dat we spreken over een multifunctionele boerderij met verschillende gewassen en toepassingen. Dat is ook de beste manier voor de boer om een leefbaar verdienmodel te hebben in een goede relatie met de natuur. De boer kan immers een vergoeding krijgen voor de oogst van zijn gewassen maar ook voor het opvangen van CO2 in de lisdodde en het riet, maar ook voor het waterbeheer en natuurherstel. En dankzij de woningen die hij verhuurt, of de grond die hij verpacht, heeft hij een gevarieerd inkomen zodat hij niet meer louter afhankelijk is van de opbrengsten van de oogst. 

We gaan hier wat dieper op in door naar de grote maquette van de boerderij te gaan. Scan daar de QR code.